Nếu MQ chậm thì kế hoạch dự phòng là gì ?
Nếu Message Queue (MQ) bị chậm hoặc tắc nghẽn, điều này có thể dẫn đến giảm hiệu năng hoặc ngưng trệ xử lý dữ liệu bất đồng bộ. Là một Senior Java Backend Developer, bạn cần có một kế hoạch dự phòng (fallback plan) để đảm bảo hệ thống vẫn hoạt động ổn định, không gây ảnh hưởng dây chuyền.
✅ Các phương án dự phòng khi MQ chậm:
1. Buffer tạm thời bằng bộ nhớ hoặc cơ sở dữ liệu
Mục tiêu: Không mất dữ liệu khi MQ tắc.
Nếu gửi tới MQ bị chậm, tạm thời ghi message vào một hàng đợi tạm (buffer) trong:
Redis (tốt cho hiệu năng cao, TTL ngắn).
Database tạm (MySQL/PostgreSQL) với trạng thái
PENDING.
⏳ Sau đó dùng một worker xử lý batch gửi lại về MQ khi MQ hoạt động lại.
2. Áp dụng cơ chế Retry + Backoff
Mục tiêu: Không gửi quá tải MQ khi nó đã chậm.
Retry có giới hạn với Exponential Backoff.
Queue gửi lại (Dead Letter Queue - DLQ): Nếu message gửi quá số lần retry, chuyển sang DLQ để xử lý sau.
📌 Ví dụ: Dùng Spring Retry hoặc Resilience4j Retry để retry việc gửi với delay tăng dần.
3. Tự động phát hiện & scale MQ (Auto-scaling)
Mục tiêu: Khi load cao, tăng tài nguyên cho MQ.
Với Kubernetes, bạn có thể cấu hình HPA (Horizontal Pod Autoscaler) để scale RabbitMQ, Kafka broker...
Giám sát queue length → scale consumer service để xử lý nhanh hơn.
📌 Ví dụ: Dùng Prometheus + Grafana để theo dõi kafka.consumer.lag hoặc rabbitmq.queue.messages.ready.
4. Graceful Degradation: Chuyển sang xử lý đồng bộ nếu cần
Mục tiêu: Hệ thống không dừng hoàn toàn.
Nếu tính năng không quá quan trọng, tạm thời disable.
Nếu bắt buộc, có thể chuyển sang xử lý đồng bộ trong trường hợp MQ không hoạt động.
Đưa cảnh báo cho admin hoặc cho người dùng "Tính năng đang xử lý chậm".
📌 Ví dụ: Trong hệ thống OCOP, nếu gửi message để cập nhật thống kê bị treo → vẫn cho phép user đặt hàng, ghi log ra để xử lý sau.
5. Cảnh báo và giám sát (Monitoring & Alerting)
Mục tiêu: Phát hiện sớm, phản ứng nhanh.
Cảnh báo nếu:
Queue length vượt ngưỡng.
Consumer lag quá lớn.
MQ throughput giảm đột ngột.
📌 Công cụ: Prometheus, Grafana, ELK Stack, Alertmanager, Datadog.
Tóm tắt bảng phương án dự phòng MQ:
Buffer tạm (Redis, DB)
Tránh mất dữ liệu
Redis, MySQL
Retry + Backoff + DLQ
Xử lý lỗi tạm thời
Spring Retry, Resilience4j
Auto-scaling MQ & Consumer
Đáp ứng lưu lượng lớn
K8s HPA, Prometheus
Graceful Degradation
Hệ thống vẫn hoạt động
Spring Profiles, Feature Toggle
Monitoring & Alerting
Phát hiện và phản ứng
Prometheus, Grafana
Last updated